Nieuw VOL-blad en nogmaals bleekveld

Historie Sporen van Vroeger

Het Nieuwsblad van de Cultuur-Historische Vereniging "Oud Lisse" is veranderd. Het was een voornamelijk zwart-wit A5-formaat en is nu is een full-colouruitgave op A4-formaat geworden. Dat betekent dat meer en grotere foto's in kleur weer te geven zijn in het kwartaalblad.

Wat oud en vertrouwd blijft zijn een aantal min of meer vaste rubrieken. Deze eerste vernieuwde wintereditie is bijzonder. We vierden vorig jaar het 25-jarig jubileum van onze vereniging. Dit eerste, extra dikke nummer is ook een jubileumnummer geworden. Een nummer, gelardeerd met terugblikken van huidige en vroegere bestuursleden, waarin zij belangrijke onderwerpen uit hun bestuursperiode met ons delen. In 25 jaar is er heel wat veranderd bij "Oud Lisse". We werden van protestgroep een volwaardige cultuur-historische vereniging. Met een grote groep actieve vrijwilligers. Toen stond de automatisering in de kinderschoenen en was een handgeschreven brief nog gewoon. Nu wordt bij "Oud Lisse" gesproken over digitale archivering. Door de vele giften is het archief van de vereniging enorm uitgebreid en is digitaal opzoeken van gegevens, boeken en foto's belangrijk. Er zijn veel meer mogelijkheden gekomen om onderzoek naar het verleden te doen en die kennis te delen. Dat is het leuke van deze tijd. Informatie uitwisselen kan heel veel opleveren. Deel vooral uw verhalen en uw ideeën met ons. Daar doen we allemaal ons voordeel mee. Als u nu lid wordt van de VOL krijgt u dit 48 pagina's dikke jubileumnummer cadeau, zolang de voorraad strekt (Info@oudlisse.nl of dinsdagmorgen, Havendwarssraat 4).

Het recht van bleek
De stukjes over 't Vierkant maken vele tongen los. Het leeft dus blijkbaar bij veel Lissers. In een vorige column werd de mogelijkheid beschreven dat 't Vierkant oorspronkelijk 'Het Groene velt van het Dorp' heette. Daarbij werd geopperd dat er op dit Groenevelt mogelijk een vierkant bleekveld gesitueerd was. Hierop reageerde oud-makelaar Bas Romeyn met de mededeling, dat hij in 1970 het pand met tuin van Heereweg 201 verkocht had met de bijzondere bepaling in de erfdienstbaarheden dat de buren 'recht van bleek' hadden in de tuin van Heereweg 201. Dit pand is toen afgebroken. In een nieuw winkelpand werd van Verf- en Penselenpaleis Van der Aart gevestigd. Nu is het een ijssalon. Deze tuin lag ten noordoosten van 't Vierkant. Zo'n bepaling kan al heel oud zijn, want bij verkoop werd dit steeds weer doorgegeven.

Dit bleekveld in de achtertuin lag veel lager dan 't Vierkant zelf. Diverse mensen gaven aan, dat de bleekvelden eerder in de lagere gebieden rondom 't Vierkant lagen, dan op 't hoge Vierkant zelf. Te meer daar er op 't Vierkant in de 16e eeuw al oude bomen stonden. In 1642 werd namelijk al een hoge eik 'In 't Viercant' gekapt, wat schout en schepenen niet goed vonden. Ook is er een tekening uit 1728 van J. Nutges met veel oude bomen. Met bleken heb je echt zon nodig en geen schaduw en afvallende bladeren en takken. Stuifzand van de Heereweg is natuurlijk ook uit den boze. De professionele bleekvelden lagen over het algemeen langs heldere beken, zoals de Beeck, nu de Kerksloot genoemd, die vanaf het Berkhouterduin het heldere duinwater afvoerde. Men vindt het dus niet erg logisch dat er op 't Vierkant zelf een bleekveld zou zijn geweest.

Uit de krant