'Mijn boek blijkt zo herkenbaar voor veel mantelzorgers'

FAMILIE • 'Ik heb een gouden gezin', dat waren de laatste woorden van Jolanda Zuydgeests vader, voor hij overleed. 'Een gouden gezin' is ook de titel van haar boek over de laatste twee jaar van het leven van haar moeder, die net als haar vader uit Lisse afkomstig was. Het draait om mantelzorg en de spanningen die dit met zich meebracht binnen het gezin van negen kinderen.

Door Esther Akerboom

Dat Jolanda over zo'n persoonlijk onderwerp een boek zou schrijven, was in eerste instantie niet de bedoeling. Als kind was ze al veel met schrijven bezig en het heeft haar nooit meer losgelaten. Nadat ze door een schrijfwedstrijd bij een uitgeverij belandde, kwam al snel haar eerste boek uit, een roman over het onderwijs. Kort na het uitgeven van dit boek woonde zij een schrijversweekend van haar uitgever bij. "Ik was daarvoor twee jaar intensief bezig geweest met mijn moeder en twee weken voor dat weekend overleed ze. Ik ben toch gegaan en was natuurlijk erg emotioneel. Ik wist niet wat ik moest schrijven, had niet de inspiratie voor een boek. Maar ik wilde natuurlijk wel wat doen en dacht: weet je wat, ik ga dat hele proces van mijn moeder, dat heel intensief was geweest, voor mezelf op papier zetten als een stukje verwerking. Toen we het moesten voorlezen vond de uitgever dat ik er iets mee moest doen, omdat er zo veel emotie in zat en het zo herkenbaar was."

Breuk in gezin
Na overleg met haar drie zussen werd besloten om de stap te zetten tot het schrijven van een boek. De ondertitel luidt: 'hoe mantelzorg kapot maakt wat je lief is'. En dat geeft goed aan waar Jolanda met haar boek voor wil waarschuwen. "Moeder was erg depressief en toen onze broer Jan, die bij moeder inwoonde naar het ziekenhuis moest, ging het bergafwaarts. Ze deed een poging om zichzelf van het leven te beroven en kwam via de crisisopvang in een verzorgingshuis terecht. Wij kregen nauwelijks hulp van buitenaf en werden aan ons lot overgelaten in de zorg voor onze moeder. Er was geen duidelijkheid en er ontstonden kampen. Er was onenigheid over het bezoeken van moeder en over geld."

Uiteindelijk liepen de spanningen zo hoog op dat er nu een breuk is in het gezin. Volgens Jolanda had het nooit zover hoeven komen als ze hulp van buitenaf hadden gekregen. "Daarom zou ik tegen iedereen in zo'n situatie willen zeggen: zorg voor goede begeleiding. Als een neutraal persoon, bijvoorbeeld je huisarts, met alle kinderen om de tafel gaat zitten, kan er gezamenlijk een plan van aanpak worden gemaakt en is er duidelijkheid voor iedereen. Het is fijn als die contactpersoon dingen bespreekbaar maakt: wat zit je dwars, wat kunnen we eraan doen? Dat konden wij niet met z'n negenen. Je hebt te veel verschillende meningen. Ik denk dat het daar bij ons is misgegaan, niet iedereen heeft de ernst ervan ingezien." Inmiddels heeft Jolanda al veel positieve reacties mogen ontvangen over haar boek. Mensen vinden het erg herkenbaar. "Ik had nooit verwacht dat het zoveel zou losmaken. Het raakt mij, want het is mijn verhaal. Dat het anderen zo raakt, daar sta ik echt van te kijken."

Het boek is onder meer te koop bij boekhandel Grimbergen.