Nieuw boek van de VOL: familie Six trok sporen door Lisse

HISTORIE • De lezing van Geert Mak in de Grote Kerk van Lisse in november 2016 over 'De levens van Jan Six' heeft bij de gemeente interesse gewekt: welke sporen heeft de familie Six in Lisse achtergelaten? Burgemeester Lies Spruit nam contact op met de Vereniging Oud Lisse met de vraag hier eens in te duiken.

Door Arie in 't Veld

Daarop heeft de VOL een project opgezet met de titel 'Sporen van Six'. De projectgroep heeft de inventarisatie afgerond en de resultaten samengevat in een prachtige en lijvige voorpublicatie waarvan vorige week maandag door Henk Schaap een exemplaar werd overhandigd aan een zeer geïnteresseerde burgemeester. Naar verwachting wordt het onderzoek in 2019 afgerond en gepubliceerd in een nieuw boek.

Onroerend goed
Schaap vertelde bij de presentatie namens de projectgroep dat de familie Six in 1640 de buitenplaats Knappenhof kocht. Zij breidde die gedurende drie generaties aanzienlijk uit. In 1750 was mr. Pieter Six van alle eigenaren van in Lisse gelegen buitenplaatsen, met 15 buitenplaatsen in de regio de belangrijkste bezitter van onroerend goed. Tot het bezit in Lisse behoorde onder andere de buitenplaats Knappenhof/Grotenhof aan de Achterweg en de buitenplaats Uytermeer. Daarnaast het huisje op de Jannetjesbrug dat in 1647 werd gebouwd en vanaf 1729 diende als tuinmanswoning van Knappenhof. Verder waren er leden uit het geslacht Six die enige tijd het Huys Ter Specke en Dever huurden.

Zand
Een omvangrijk deel van het Keukenduin werd afgegraven. De Zandsloot van Van der Laan (de huidige Vennesloot) moet druk bevaren zijn geweest om naar schatting 1,1 miljoen ton zand van de afgegraven 34 hectare met zand per schip (men schat 100.000) af te voeren naar onder andere Amsterdam en Haarlem voor stadsuitleg.

De familie Six heeft ook het Hofje van Six gesticht. In het huidige kadaster zijn de exacte grenzen terug te vinden van dat perceel in de Kanaalstraat (toen Broekweg geheten) dat door Pieter Six in 1740 werd aangekocht; daarna werd daar samen met zijn echtgenote Geertruida van Lijn een hofje gesticht. Iets bijzonders overigens, want hofjes kende men alleen in de grote steden. Het paar had geen kinderen en het hofje is als legaat overgegaan naar de diaconie van de Nederlands Hervormde Kerk. Dat is wat men over het hofje te weten is gekomen. Oud Lisse wil nog nagaan waarom dat hofje (bestemd voor bewoning door de armen) in Lisse is ontstaan. Volgend jaar hoopt de VOL een zo compleet mogelijk overzicht te presenteren van de sporen die de drie generaties Six door Lisse trokken.