Hillegom vroeger: vakbondswerk, mensenwerk

De FNV is de grootste Nederlandse vakcentrale, in 1978 ontstaan na een fusie met o.a. de Rooms Katholieke Arbeidersbeweging Diocees Haarlem, afdeling Hillegom. In Hillegom was de eerste Rooms Katholieke bond 'Eensgezindheid' (1903) een overkoepelend orgaan van de Land- en Tuinbouwbond en de Bouwvakbond.

Door vele naamsveranderingen is het vrij verwarrend om overzicht te houden: de naam luidde vanaf 30 september 1914 Rooms Katholieke Volksbond. Vanaf 1920-1959 bezat de Bond zelfs een eigen gebouw, bij oudere Hillegommers zelfs nu nog bekend als De Volksbond. Later waren in dat pand onder andere De Vries en Het Kruidvat gevestigd. Later vestigde de bond zich in de Hoogewerfstraat.

De leef- en werkomstandigheden van arbeiders waren in het begin van de twintigste eeuw verre van rooskleurig. In 1933 had Nederland 400.000 werklozen. De heer L. Seijsener moest voor de uitkeringen in Hillegom zorgen. In twee maanden tijd ging er zestig mille door zijn handen! Hij moest dat bedrag zelf van de bank halen en thuis bewaren, tot hij tot betaling kon overgaan. Het geld werd verborgen in een ruimte onder de woonkamer en Seijsener sliep met een revolver onder zijn kussen.

Uit de verschillende onderafdelingen kwamen weer andere organisaties voort, want ook de vrije tijd moest nuttig besteed worden. In 1930 werd vanuit de vakbond de toneelvereniging KNA, Kunst na Arbeid opgericht, een groepering die nog steeds bestaat, net als muziekvereniging Crescendo, ook sinds 1930. Verder waren er nog de kaartclub Ons Genoegen, de reisclub Sint Christophorus en de retraiteclub Sint Ignatius.

Jongeren onder de 23 jaar mochten lid worden van de Katholieke Arbeiders Jongeren (KAJ - ook de Kajotters genoemd). De vrouwen kwamen achteraan als het om vakbonden ging, maar in 1948 werd de groepering KAV, de Katholieke Arbeidersvrouwen, opgericht. Het is duidelijk, dat de Rooms Katholieke Volksbond verweven was met heel veel aspecten van het dagelijks leven.

Uit het bestuur in 2018, dat bestaat uit Piet van Schie (voorzitter), Lennie van Tongeren, Joop van der Lans, Nico van der Lans en Piet Zwetsloot kwam het idee naar voren, de historie van de katholieke vakbonden in boekvorm vast te gaan leggen. Veronica Handgraaf schrijft momenteel aan dit boek. Daarbij is naast zakelijke informatie gekozen voor persoonlijke verhalen van vakbondsleden, die vertellen in hoeverre de bond een rol in hun leven heeft gespeeld. Stichting Vrienden van Oud Hillegom tekent voor de vormgeving en de PR van het boek.

Veel oudere Hillegommers – of hun kinderen – zullen herinneringen hebben aan een van de vele afdelingen van de bond. We zijn ook benieuwd of er foto's zijn die we mogen scannen om in het boek te gebruiken. Wilt u die met ons delen? Stuurt u dan een email aan Veronica Handgraaf: veronicahandgraaf@gmail.com. Ook het werken aan dit boek bewijst: vakbondswerk is mensenwerk.

De digitale versie van deze column is terug te vinden op: www.vriendenvanoudhillegom.nl, onder Publicaties, Sporen van vroeger, en op www.dehillegommer.nl.