De Zanderij.
De Zanderij. Facebook, Behoud Zanderijen Hillegom

Geleend van onze kinderen: de Hillegomse Zanderij

Column Sporen van Vroeger

De afgelopen weken werden Hillegommers door de gemeente uitgenodigd om deel te nemen aan een enquête over de toepassing van windmolenparken en zonnevelden in Hillegom. Dit als gevolg van de ambitie van de gemeente Hillegom om in 2050 klimaatneutraal te zijn en daarom werkt men aan energietransitie: de overgang van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare bronnen. De gemeente heeft die ambitie vastgelegd in de Omgevingsvisie ‘Heerlijk Hillegom’.

De gemeente meldt op haar website dat die omgevingsvisie samen met inwoners, ondernemers en organisaties tot stand is gekomen, wat impliceert dat er gezamenlijk is opgetrokken om die omgevingsvisie op te stellen. Het woord ‘samen’ is schromelijk overdreven, want ofschoon er zienswijzen konden worden ingediend – wat onder andere is gedaan door Stichting Vrienden van Oud Hillegom en door het Cultuurhistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek – zijn hun in 2020 genoemde argumenten in de beantwoording inhoudelijk afgewezen, waardoor de genoemde duidelijkere afbakeningen niet zijn overgenomen en er nog steeds aan alle kanten kieren en gaten zitten die geenszins geruststellend zijn als het gaat om de bewaking van cultuurhistorisch waardevolle landschappen en bollenvelden binnen het Heerlijke Hillegom.
En nu kwam dus de vragenlijst waarin Hillegommers konden aangeven wat dan wel de beste plekken binnen de het dorp zouden zijn voor het plaatsen van windmolenparken en zonnevelden. Waarbij altijd weer met gretige ogen wordt gekeken naar de Zanderij. En waarna iedereen met een hart voor dit prachtige stukje Hillegoms verleden en heden, maar weer in de bres springt om het te bevechten. De frase ‘alles van waarde is weerloos’ uit het gedicht ‘De zeer oude zingt’ van Lucebert (1974) dringt zich hier op.
De Barendrechtse advocaat Peter de Lange ziet dat burgers die tegen windparken strijden vaak worden weggezet als een stel zeurkousen. Ten onrechte, vindt de advocaat in het AD van zaterdag 9 januari, want de bezwaren van burgers zijn vaak zeer reëel. Zij ondervinden schade aan hun gezondheid. Stress, slapeloosheid - met alle gevolgen van dien. “Er zit een rare contradictie in de energietransitie: we willen het klimaat redden, maar terwijl we dat doen schaden we de gezondheid van veel mensen.”
Rijksadviseur Berno Strootman verwijt in hetzelfde artikel de rijksoverheid en de provincies een gebrek aan regie. Hij is vóór het opwekken van duurzame energie, maar dat moet wel gecoördineerd gebeuren. Geen zonneparken van honderden voetbalvelden groot op landbouwgrond, maar zonnepanelen op industriële daken en braakliggende terreinen. De achtstegroepers van de Hillegomse basisscholen gaven in 2015 al blijk van hun cultuurhistorisch besef. Op de vraag van de toen 25-jarige Stichting Vrienden van Oud Hillegom “Wat moet er over 25 jaar nog zijn in Hillegom en mag niet weg?” gaf de meerderheid van de leerlingen aan: de Hillegomse bollenvelden.
Zij beeldden dat uit in het project Kinderkunst, waarvan de Vrienden een online boek hebben samengesteld dat gratis is in te zien via de website van de vrienden onder Publicaties, Online publicaties. Het is te hopen dat de huidige beleidsmakers op onze cultuurhistorische juwelen passen, totdat de scholieren van toen in staat zijn om zelf hun woorden en beelden om te zetten in daden.
Jacolien van der Valk, Stichting Vrienden van Oud Hillegom, e-mail: SVvOH.pr@gmail.com.

Uit de krant