Een oude foto van het ‘Patronaat’.
Een oude foto van het ‘Patronaat’. Foto: Oud Lisse

Gemeentelijk monument: Patronaatsgebouw

Column Sporen van Vroeger

Gemeente Lisse heeft maar liefst 92 gebouwen die op de gemeentelijke monumentenlijst staan. Een van deze monumenten is het Patronaatsgebouw aan de Bondstraat waar danscentrum Welkom een kwart eeuw was gevestigd. Onlangs zijn Peter en Rachell van der Veek gestopt met de dansschool. Het gebouw is van de gemeente Lisse en er zijn ideeën om hier woningbouw te realiseren.

Een monument zoals het Patronaatsgebouw mag je niet zomaar slopen: zeker niet het gedeelte van twee verdiepingen dat naar de straat gericht is. De Vereniging Oud Lisse gaat er dan ook vanuit dat dit gemeentelijk monument behouden zal blijven. De VOL is juist opgericht om het behoud van dit soort gebouwen te bevorderen. Dat is een van de hoofddoelen van de vereniging, naast alle andere activiteiten.

R.K. Volksbond
Het Patronaatsgebouw met twee verdiepingen en een plat dak werd in 1918 ontworpen door C.W. Barnhoorn. De R.K. Volksbond vond er zijn thuishaven. In de top van de voorgevel zit een aangesmeerde gevelsteen met het woord ‘PATRONAAT’. Deze gevelsteen is omlijst met rode strengpersstenen. Strengpersstenen zijn harde geperste stenen. Ze zijn harder dan gewone bakstenen en hebben scherpe randen. Ze zijn erg strak, glad en weinig poreus. Daarom nemen deze stenen minder water op dan gewone bakstenen. Ook verwering en vuil krijgen niet veel kans.
De voorgevel heeft bij de dakrand siermetselwerk in een bloktandmotief. Op de top staat een stenen kruis. De zijgevels zijn in dezelfde stijl uitgevoerd. Achter het pand staat een grote aanbouw van één verdieping met een pannendak. Dat was later de danszaal.

Bondstraat
Er werd rond 1918 ook een straat aangelegd van de Heereweg naar de pas gerealiseerde Schoolstraat. Die straat werd naar de gebruiker van het nieuwe gebouw vernoemd: de Bondstraat. In het Patronaatsgebouw was jarenlang de Mater Amabilisschool (beminnelijke moeder) gevestigd. Dit was de rooms-katholieke School Oase voor meisjes in de Bollenstreek, opgericht in 1950. In deze opleiding werd leren gecombineerd met werken. Het was dus een deeltijdopleiding. Dat dit een belangrijke driejarige meisjesschool was, blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat er in 1963 180 leerlingen waren.

Gemeentelijk bezit sinds 1973
Het Patronaat bleef tot april 1973 eigendom van de Agathaparochie. Toen werd de gemeente voor 200.000 gulden eigenaar van het gebouw. In dat jaar vestigde dansschool Evert en later Humiel Castelein zich in het Patronaatsgebouw. Ook Radio Boterbloem vond er jarenlang onderdak. Toen Castelein stopte, werd de dansschool in 1997 overgenomen door Peter en Rachell van der Veek. Onlangs besloot de gemeenteraad dat er in Lisse te veel gemeentelijke accommodaties zijn en dat het onderhoud van het gebouw aan de Bondstraat te veel geld kostte. Na veel geharrewar over de huurprijs en het onderhoud besloot Van der Veek de handdoek maar in de ring te gooien en met de dansschool te stoppen.
Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”, info@oudlisse.nl

Uit de krant