Oorkonde-waardige panden in Hillegom

Sinds 1995 reikt Stichting Vrienden van Oud Hillegom jaarlijks een oorkonde uit aan de eigenaar(s) van een Hillegoms pand, dat in originele staat behouden is of op historisch verantwoorde wijze is gerestaureerd. Dit voorjaar wordt voor de 27ste keer de oorkonde toegekend. 

Door de jaren heen zijn er wat aanpassingen geweest in het systeem van toekenning van de oorkonde. Zo wordt sinds 2016 een systeem toegepast van roulerend nomineren zodat in drie jaar, in drie categorieën gebouwen wordt genomineerd en gejureerd. Bij de twintig voorgaande oorkondes legden markante gebouwen en woonhuizen van eenvoudiger bouw het veelal af tegen de prachtige villa’s die ooit waren gebouwd voor bollenkwekers en –handelaren. Het werd dus tijd om te variëren en sindsdien wordt er genomineerd in de categorieën Villa’s van minimaal 75 jaar oud, Markante gebouwen van minimaal 50 jaar oud en Woonhuizen van eenvoudiger bouw van minimaal 75 jaar oud.  
Op dit moment buigt de jury zich over de toekenning van de punten voor de categorie Woonhuizen van eenvoudiger bouw. De jury bestaat uit alle 70 vrijwilligers van de Vrienden en er wordt digitaal gestemd door het bepalen door elk jurylid van een persoonlijke top-tien van genomineerde panden. Daarna gaat de Werkgroep Monumenten aan het tellen van alle toegekende punten aan ieder pand en het woonhuis met de meeste toegekende punten is de oorkondewinnaar. De Oorkonde van de Vrienden van Oud Hillegom wordt vervolgens uitgereikt tijdens de Voorjaars Vriendenavond op vrijdagavond 22 april in de Kulturele Raad.
Het is de derde keer dat de oorkonde toegekend wordt in de categorie Woonhuizen van eenvoudiger bouw. In 2016 werd de oorkonde toegekend aan Beekkade 27 en in 2019 aan Weeresteinstraat 185. De tien genomineerde panden worden allemaal gepresenteerd in het voorjaarsnummer van “Hangkouserieën” en via de website van de Vrienden. De oplettende lezer zal hebben vastgesteld dat 4 woonhuizen al eerder genomineerd waren. Zij maken dus opnieuw kans op de Vrienden-oorkonde.
Slechts twee eerdere oorkondewinnaars prijken op de gemeentelijke monumentenlijst van Hillegom, het is dus beslist niet zo dat alleen monumentale panden oorkonde-waardig, zijn ofschoon sommige oorkondewinnaars misschien wel monument-waardig zijn. Tussen monument-waardigheid en oorkonde-waardigheid is een verschil op te merken. Een monument is een onroerende zaak van minstens 50 jaar oud die van algemeen belang is vanwege zijn schoonheid, betekenis voor de wetenschap of cultuurhistorische waarde en voor de geschiedenis. De werkgroep Cultuurhistorische Waardenkaart Hillegom brengt voor de Hillegomse erfgoedcommissie in kaart welke panden het waard zijn om van gemeentelijke bescherming te worden voorzien, mogelijk zelfs monumentale bescherming. Een oorkonde-waardig pand heeft als bijzondere voorwaarde dat de huidige eigenaar zich heeft ingespannen om het pand historisch verantwoord te onderhouden of herstellen. De Vrienden-oorkonde wordt dan ook uitgereikt aan de huidige eigenaar; het is diens verdienste dat deze pluim wordt toegekend.
Woont u ook in een oorkonde-waardig gebouw en was uw woning niet genomineerd? Neemt u dan vooral contact op met de Vrienden zodat de Werkgroep Monumenten uw pand voor een nominatie kan beoordelen.
De digitale versie van deze column is terug te vinden op www.vriendenvanoudhillegom.nl en www.dehillegommer.nl. Jacolien van der Valk, Stichting Vrienden van Oud Hillegom, e-mail: SVvOH.pr@gmail.com