Afbeelding
Foto: Caroline Spaans

Roken of dampen?

Column

In het regeerakkoord Rutte III werd afgesproken dat er regelgeving komt voor uniforme experimenten met het gedoogd telen van cannabis (wiet en hasj) voor recreatief gebruik. Deze experimenten worden uitgevoerd in een aantal (middel)grote gemeenten (zes à tien). Doel van de experimenten is om te bezien of door het opzetten van gesloten keten onder toezicht van de overheid de toelevering aan de coffeeshops uit de criminele sfeer gehaald kan worden. Dat punt had D66 binnengehaald bij de coalitieonderhandelingen.

Het kabinet heeft een commissie van experts aan het werk gezet om te adviseren hoe die experimenten het beste kunnen worden opzet. Die commissie haalde vorige week het nieuws nadat ze hun adviesrapport aan de ministers van Justitie en Volksgezondheid (Grapperhaus en Bruins) hadden aangeboden. Een politiek geladen rapport omdat de adviescommissie de vrijheid nam om te adviseren dat het experiment in veel meer gemeenten dan 6 tot 10 moest worden gehouden. Maar het werd nog erger: de opgebouwde infrastructuur voor de toelevering aan coffeeshops zou na afloop van het experiment niet meteen meer moeten worden afgebroken. Een moedige adviescommissie of een commissie zonder politieke antenne? Het advies zorgde namelijk meteen voor grote beroering in het kabinet: aan de ene kant CDA en ChristenUnie die het experiment in de coalitieonderhandelingen met tegenzin hebben moeten slikken, en aan de andere kant VVD en D66 die om uiteenlopende redenen wel wat voelden voor dit experiment. Om over de oppositie nog maar te zwijgen, want als die er in de Tweede Kamer ermee gaan spelen, dan weet ik het niet waar dat eindigt. De regeringscoalitie was er dan ook als de kippen bij om deze politiek zeer netelige kwestie meteen te tackelen. De lont moest meteen uit het kruitvat. Binnen een week was er kabinetsreactie op het advies, terwijl dat meestal een half jaar in beslag neemt. Veelzeggend.

Wie de moeite neemt het adviesrapport te lezen valt van de ene in de andere verbazing. Zoals de opmerking dat commissie internationale omgeving maar even vergeet en dat het een Nederlands experiment betreft. Gemakshalve wordt er dan ook maar geen rekening gehouden met bestaande VN-verdragen en EU-regelgeving voor drugs. Op grond van die verdragen en EU-regelgeving is "het legaliseren, decriminaliseren beleidsmatig gedogen en/of anderszins reguleren van cannabisteelt voor recreatief gebruik namelijk niet toegestaan".

Een ander tegenstrijdig punt: er wordt opgemerkt dat er een "spanningsveld bestaat tussen roken van wiet of hasj en het roken van tabak". Bijna 100 procent van het gebruik van wiet of hasj wordt gedaan door te roken, al dan niet in combinatie met tabak en/of alcohol. Door het opzetten van een gesloten keten voor de toelevering van (illegale) cannabisproducten (16 soorten) onder toezicht van de overheid moedigt de overheid het roken aan, terwijl ze aan de andere kant het roken van (legale) tabaksproducten ontmoedigt. Een overheid die het idee van een 'rookvrije generatie' ondersteunt maar tegelijkertijd roken aanmoedigt en ontmoedigt. Snapt u het nog?

De commissie van experts maakt daarom een sprong naar voren: rokers moeten gaan dampen in plaats van roken. Dat is minder schadelijk voor de volksgezondheid.

Uit de krant