Duitse soldaten na een kerkdienst op zondag.
Duitse soldaten na een kerkdienst op zondag. Foto: Oud Lisse

Inkwartiering van Duitse soldaten

Column Sporen van Vroeger

In het kader van 75 jaar bevrijding wordt hieronder een gedeelte van de herinneringen van Henk Schalk aan de Tweede Wereldoorlog weergegeven. In de vorige column ging het over de hongerwinter. Toen werd vermeld dat Henk 91 jaar is, maar dat wordt hij pas in december 2020. Deze keer wordt ingegaan op de inkwartiering van Duitse soldaten bij de Lissers thuis.

De Duitsers vonden inkwartiering bij de mensen thuis noodzakelijk, omdat er bij een inventarisatie in 1942 bij de scholen, de Witte Zwaan en De Beurs niet genoeg plek was om alle Duitsers onder te brengen. Daarom werd ook gekeken naar 166 andere inkwartieringsadressen in Lisse.

Het relaas van Henk Schalk
“Die soldaten werden 's avonds en 's nachts ingekwartierd bij de burgerij. Het hele dorp was geïnspecteerd en als je een kamertje of ruimte had waar er wel een paar konden slapen, kwam je er niet onderuit om ze op te nemen. Wij kregen er twee uit Beieren. Na een paar maanden moesten ze weer weg, maar ze wisten niet waar naartoe. Een half jaar later stond de troep ineens weer op het Asveld, het vroegere parkeerterrein van de Hobaho op de hoek Schoolstraat/Hobahostraat. Ook onze August Benedict en Hans Hecker. Ze waren in Frankrijk geweest bij het bezettingsleger. Ze waren duidelijk blij om ons weer te zien en of we aan onze Vater und Mutter wilden vragen of ze weer bij ons mochten komen, dan mocht het van de commandant ook. Het waren echt aardige kerels. Ze brachten na de dienst altijd ‘drups’ mee, druivensuikersnoepjes, erg lekker. Wij hadden al snel geleerd om te vragen ‘Haben sie noch Drups'.

De avond voor Kerstmis 1942 kwamen ze in de bakkerij naar huis van een dienstfeestje, Hans half aangeschoten. Hans had de klompen van mijn vader aangetrokken en stond op de neus te drukken of ze wel pasten! Dat was wel lachen, natuurlijk. Maar toen hij daarna ook de Hitlergroet maakte en met uitgestrekte rechterarm ‘Heil Hitler’ riep, had je moeten zien hoe woedend August op hem werd. Waarschijnlijk meer omdat hij wist hoe de Hollanders over Hitler dachten, dan om zijn eigen gevoel voor Hitler. Want de inwoners van Beieren waren uiterst Rooms Katholiek en ze geloofden heilig wat Hitler altijd propageerde over Rusland, de communistische Godloochenaars en de strijd daartegen. Kort daarna moesten ze weer weg, wisten zogenaamd weer niet waar naartoe. Dat ze bang waren dat het naar Rusland zou zijn, durfden ze niet eens hardop te zeggen. Het Duitse leger in Rusland had zware verliezen geleden en moest en zou aangevuld worden, desnoods met tweederangstroepen.
Later kwamen van Frau Benedict en Frau Hecker de bidprentjes, ‘Gefallen für das Vaterland’. En zo ook bij andere mensen die inkwartiering hadden gehad.”

Website
Het hele verhaal van Henk Schalk over zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog heeft hij opgeschreven in Het Nieuwsblad van de VOL uit april 2009. Ook staat het artikel op de website van Oudlisse.nl. Met de zoektermen oorlog, Schalk en herinneringen is het te vinden. Er staan momenteel meer dan 600 items op deze website.

Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”
info@oudlisse.nl

Uit de krant