Column van Paul: Plassen op ‘t Vierkant
ColumnOoit stond er een gemetseld urinoir op ’t Vierkant. Wie zich dat nog kan herinneren ruikt nu waarschijnlijk weer de penetrante lucht die daar heerste. Het werd gebouwd in de Tweede Wereldoorlog, in de buurt van Hotel Restaurant de Witte Zwaan en de tram- en bushalte, om wildplassen tegen te gaan.
Kosten noch moeite werden gespaard. In elkaar gezet voor 1397 gulden en ook nog eens ondergronds, passend in de tijdgeest. Een luttel bedrag als je bedenkt dat talloze reizigers, toeristen en handelaren in bollen jarenlang dankbaar van deze plek gebruik hebben gemaakt om hun plasbehoefte in te lossen. En dus niet wild tekeer gingen tegen een boom of een lantaarnpaal ergens op het plein.
Ik ben daar als kind ook een keer binnen geweest. Niet om iets achter te laten, maar omdat ik de opwinding wilde beleven van een bezoekje aan een mysterieus onderaards hol. Bovendien was het evenement gratis en op loopafstand. Voor mij althans wel. En spannend was het zeker, maar de stank ondraaglijk. Alleen geschikt voor mannen met een overvolle blaas en een verstopte neus.
En de vrouwen dan? Konden zij er terecht? Niet dat ik weet. Het stinkhol was een mannenbolwerk en bleek geen beschermd monument te zijn in een fraai dorpsgezicht. Zand erover.
Tegenwoordig beschikt ’t Vierkant over een pop-up toilet dat op commando uit de grond omhoog komt. Het is slechts een kwestie van goed richten met de afstandsbediening op een sticker in de vorm van een vlieg. Het onderhoud van het uitschuifbare urinoir vindt altijd plaats als ik met mijn ontbijt bezig ben. Van ondergronds tot volledige oprichting duurt ongeveer anderhalve minuut. Daarna wordt alles grondig gereinigd en het eindresultaat als bewijs van bewezen diensten vastgelegd op een digitale foto. Dat zou ik ook doen als alles weer zo smetteloos glanst en flonkert.
Het is toch ongelooflijk hoe de technische mogelijkheden in korte tijd zijn geëvolueerd. Van een gemetseld urinoir tot een blinkende pilaar waar plaats is voor twee mannen tegelijk. Op gepaste afstand van elkaar. Dus is het nog steeds een mannenbolwerk. Dat geeft wel weer stof tot nadenken … Maar dan wel rustig op uw eigen toilet.
Paul Bersee schrijft maandelijks een column voor LisserNieuws