Zicht vanaf de Oude Bee. | Foto: Tony Whelan.
Zicht vanaf de Oude Bee. | Foto: Tony Whelan.

Bescherming voor kwetsbaar Hillegoms erfgoed?

Column Sporen van Vroeger

Het Hillegomse cultuurhistorische erfgoed is kwetsbaar. Sinds 2020 heeft Hillegom een Cultuurhistorische Waardenkaart en in opdracht van de Erfgoedcommissie wordt daar momenteel aan gewerkt door een werkgroep van vrijwilligers van Stichting Vrienden van Oud Hillegom en het CultuurHistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek om de lijst uit te breiden. Er is namelijk nog veel gebouwd en landschappelijk erfgoed in Hillegom dat momenteel geen enkele bescherming geniet.

Op de website van de Vrienden van Oud Hillegom prijkt sinds jaar en dag een lijst Historisch erfgoed dat geen monumentenstatus heeft of anderzijds beschermd wordt en helaas moet er zo af en toe weer iets van de lijst worden afgevoerd omdat het toch niet is gelukt om een beschermende status te kunnen laten toekennen of omdat iets is gesloopt of gekapt zonder vergunning of aankondiging en we ineens een kale plek in ons dorp ontwaren.

Het is dus heel goed dat er serieus gekeken wordt naar bouwkundig en landschappelijk erfgoed in Hillegom. Zo is de werkgroep al vele avonden digitaal bijeengekomen om heel veel straten in Hillegom “door te lopen” en een waardering toe te kennen aan de gebouwen in die straten. Want wat zijn er veel gebouwen die we niet kwijt willen!

Als een waardering toegekend wordt is dat hoog, middel of laag. De werkgroep rapporteert de waarderingen van al het Hillegomse erfgoed aan de Erfgoedcommissie Hillegom en de Erfgoedcommissie geeft vervolgens een advies aan de gemeente. De gemeente beslist uiteindelijk.

Als het gaat om niet-beschermd landschappelijk erfgoed in Hillegom dan bedoelen wij daarmee bijvoorbeeld grenspalen, hagen, boomsingels, parken, begraafplaatsen, bruggen, grenspalen, slotenpatronen en de laatste stukjes nog niet afgegraven duin. Wist u trouwens dat er wel 72 openbare bruggen in Hillegom zijn? Daarover melden we dit voorjaar meer, want de Vrienden-vrijwilligers hebben daarover allemaal informatie verzameld die we graag delen.

En dan is er nog niet-beschermd landschappelijk erfgoed dat niet tastbaar is zoals zichtlijnen over het open landschap. Het blijkt dat er een groot verschil is tussen “niet tastbaar” en “onaantastbaar” want er is steeds vaker een discussie met de gemeente over de kwetsbare landschapsvensters wanneer een bouwproject wordt voorzien binnen zo’n landschapsvenster.

De bescherming van waardevolle landschappen is een taak van de overheid geworden met de ratificatie van het verdrag van Florence uit het jaar 2000. Voor de uitvoering is men verplicht instrumenten in te voeren gericht op de bescherming, het beheer en/of de inrichting van het landschap. Ook Hillegom kent waardevolle landschappen die het behouden waard zijn. Daarom hebben de Vrienden op 8 december 2021 een verzoek bij het College van b&w ingediend voor twee beschermde landschappen en een beschermd dorpsgezicht. Het gaat hier om de aanvragen “Beschermd landschap Hillegommerbeek”, “Beschermd dorpsgezicht Kwekerij Veelzorg” en “Beschermd landschap Lokhorsterduin”. 

Helaas hebben we nog geen enkele reactie ontvangen van het College op onze aanvraag. Misschien heeft iedereen binnen het College het te druk met de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen om het voorhanden liggende werk af te handelen?

De digitale versie van deze column staat ook op www.vriendenvanoudhillegom.nl 

Jacolien van der Valk, Stichting Vrienden van Oud Hillegom

Email: SVvOH.pr@gmail.com