Een klein kerkje in de Maartenskerk van Hillegom

In deze voorjaarsweken is een klein kerkje te vinden in de Maartenskerk. Het zal toch geen schuilkerk zijn? Zo'n tweehonderd jaar geleden waren schuilkerken voor Hillegommers beslist niet ongewoon. Die waren ontstaan als gevolg van de protesten die kerkhervormers als Luther en Calvijn aantekenden tegen bepaalde praktijken in de katholieke kerk.

Als gevolg hiervan ontstond een kerkscheuring en in Noord- en West-Europa ontstonden twee protestantse richtingen: de Lutheranen en de Calvinisten. In ons land werd in 1579 de Gereformeerde Kerk uitgeroepen tot de staatskerk en de Staten-Generaal van de verenigde gewesten van de Unie van Utrecht verboden de rooms-katholieke eredienst.

In Hillegom eigenden de Calvinisten zich de Sint-Maartenskerk toe, de kerk verloor zijn naam en de pastoor werd vervangen door een predikant. Pas in 1978 werd de naam Maartenskerk weer in ere hersteld.

De genoemde schuilkerken waren ingericht in boerenschuren, bijvoorbeeld bij het terrein van de kalkovers, ter hoogte van de kruising Beeklaan-Leidsevaart. De tweede schuilkerk stond aan de Mariastraat (toen de Bakkummerlaan).

Het kleine kerkje dat dezer dagen te vinden is in de Maartenskerk is echter helemaal niet verscholen. Het betreft een maquette van de Maartenskerk, vervaardigd door Job Steenvoorden, vrijwilliger van Stichting Vrienden van Oud Hillegom. Hij heeft vele uren gestoken om de Maartenskerk in miniatuur vorm te geven op een schaal van 1:70. Zelfs de gebrandschilderde ramen heeft Job gereproduceerd en met de verlichting in de maquette aangestoken, is het effect heel bijzonder. Zo is de kerk vanuit alle kanten zichtbaar en wordt de bezoeker in de gelegenheid gesteld om ook de Maartenskerk van een andere kant te zien, bijvoorbeeld vanaf de kant waar nu het Maartenshuis staat, zoals op de foto te zien is die bij deze column is afgebeeld. Job Steenvoorden heeft eerder prachtige miniaturen gemaakt van de St. Jozefkerk en van het oude raadhuis dat in 1960 gesloopt is. Nu is die collectie dus uitgebreid met de Maartenskerk.

De Maartenskerk is speciaal voor bezoekers extra opengesteld op woensdagen en zaterdagen, gedurende de Keukenhof-openstelling. Zo is er voor bezoekers aan de Bollenstreek meer te zien dan bollenvelden. Vrijwilligers van de kerk hebben een aanwezigheidsrooster opgesteld zodat zij bezoekers kunnen vertellen over al het moois dat zich in de kerk bevindt. De Maartenskerk is immers niet voor niets een Rijksmonument! Zo bevat de kerk een preekstoel uit ongeveer 1695 met een kanselbijbel in de Statenvertaling uit 1714, gedenkborden tot vier eeuwen terug en is het koor geplaveid met zeer oude grafstenen. Het is zeer de moeite waard om uzelf een moment van rust te gunnen en eens binnen te stappen in de Maartenskerk, alwaar u kunt genieten van het moois dat al eeuwenlang binnen Hillegom bewaard is gebleven, en voel uzelf een reus bij het aanschouwen van Job Steenvoorden's miniatuur.

De digitale versie van deze column met extra beeldmateriaal is terug te vinden op onze website www.vriendenvanoudhillegom.nl, onder Publicaties, Sporen van vroeger.