Het zelfportret dat vervaardigd is van suikerklontjes.
Het zelfportret dat vervaardigd is van suikerklontjes. Foto: Mark Blower

LAM koopt zelfportret vervaardigd uit suikerklontjes

Cultuur

Het LAM koopt een belangrijk sculptuur van de Amerikaanse kunstenaar Tom Friedman (1965): een zelfportret van duizenden suikerklontjes. "Al jaren lekkerbekken we naar dit sculptuur. Het is een kenmerkend werk van een van de meest gewaardeerde Amerikaanse kunstenaars van nu en past perfect in de collectie van het LAM museum", zegt museumdirecteur Sietske van Zanten. Het werk is vooralsnog online te zien. "Uiteindelijk krijgt het werk een ereplek in het museum", aldus Van Zanten.

Daar staat de kunstenaar: zijn handen nonchalant in zijn zakken, hij kijkt ontspannen opzij. Levensecht én onwerkelijk. Suikerwit en hoekig van vorm door de klontjes. Alsof hij geblurred is op televisie. Op de sokkel liggen kleine hoopjes suikerkorrels. Van suiker zijn; dat is precies hoe kwetsbaar dit kunstwerk voelt. De Amerikaanse Tom Friedman gebruikt vaker alledaagse materialen. Piepschuim, karton, zijn eigen haar, zeep of kauwgom: niets is te min. Regelmatig wordt hij met Piero Manzoni vergeleken, die in de jaren 50 en 60 de kunstwereld op z’n kop zette door blikjes poep te verkopen. Toch is er een duidelijk verschil. Waar het Manzoni om een statement ging, wil Friedman juist dichterbij komen: ‘Using everyday materials is a way of connecting with people. Not a lot of people may have had an experience with traditional art materials, but these familiar materials have meaning for them.’

Anders kijken
Friedman laat je omgekeerd ook anders naar de producten thuis kijken. Van Zanten: "Na het zien van zijn suikerportret kijk je anders naar de suiker in je thee. En dat is precies wat het LAM voor ogen heeft. We prikkelen je steeds met nieuwe ogen naar het alledaagse te kijken. Met ons online Thuis Museum en de dagelijkse kunstsnacks die we nu aanbieden in deze thuisquarantaineperiode doen we exact hetzelfde. Als je anders kijkt en je verbeelding gebruikt, heb je altijd iets om je over te verwonderen. Juist nu onze bewegingswereld beperkt is, hebben we kunst en verbeeldingskracht nodig."

Géén titel
Nog een overeenkomst: zoals het LAM geen tekstbordjes bij de kunst heeft hangen, zo gebruikt Friedman geen titels. "Net als in het museum geeft Friedman jouw eigen associaties alle ruimte", zegt Van Zanten.
Tom Friedman haalt zijn onderwerpen van dichtbij. Naast dit zelfportret van suiker kraste hij eerder zijn beeltenis af in een aspirientje. Hij maakt het gewone bijzonder. Zo staat er in het Beverly Gardens Park in Los Angeles een sculptuur van een rennende man met een toren van take-away maaltijden op zijn hoofd. Een verwijzing naar ons drukke, digitale leven waarin we altijd haast hebben en constant de balans dreigen te verliezen.

VandenBroek Foundation
Het museum wordt particulier gefinancierd door de VandenBroek Foundation. De stichting ondersteunt naast het LAM onder meer het talentenjachtprogramma van het Koninklijk Concertgebouw, De Ateliers, het educatieve programma van de Teekenschool van het Rijksmuseum, Nationaal Muziekinstrumentenfonds en startende kunstenaars van This Art Fair.

Uit de krant