Bloemenpagode.
Bloemenpagode. Foto: Paleis 't Loo

Binnenkort in het museum!

Column De Zwarte Tulp

Het in Haarlem ooit roemrijke horecageslacht ‘Brinkmann’ had meer dan 100 werknemers in dienst, maar ook dáár was wel eens een tekort aan horecapersoneel (waar hebben we dat meer gehoord?). Ze huurden dan een club voormalig circusartiesten in die de spoelkeuken beheerde. Als er een hooggeplaatst raam open moest, dan bouwden ze met elkaar even een menselijke piramide. Dat ging sneller dan een ladder zoeken. Deze vraag is nog steeds actueel: hoe bereik je zo snel mogelijk ongekende hoogte? Een van de antwoorden is: door op de schouders van anderen te gaan staan. In de hier getoonde bloemenpagode staan sfinxen op het hoofd van Nar-achtige types met drakenpoten, maar ach, het idee is hetzelfde. 

De Nederlandse Delfts blauwe tulpenvazen staan ook op schouders. Om precies te zijn: op Chinese schouders. De Chinezen hadden eerder dan wij dóór hoe je wit-blauw kon glazuren. De VOC importeerde dat aardewerk en de Porceleyne Fles in Delft heeft dat succesvol nagedaan. Maar wie nou precies die pagodevorm heeft bedacht, dát weten we niet. De Delftenaren gaven hun aardewerk in het begin Aziatische voorstellingen mee. Dat is waarschijnlijk een kunst&kitsch-verhaal, want het échte Chinese wit/blauw was veel kostbaarder. Zoals nu de Chinezen onze Westerse producten imiteren, was het toen andersom. Handel is handel.
Museum de Zwarte Tulp heeft een collectie tulpenvazen in verschillende kleuren, oude en moderne. De klap op de vuurpijl gaat nog komen. Binnenkort komt er een schitterende expositie van vazen van Royal Delft én van monumentale schilderijen van die vazen. Uiteraard gevuld met de mooiste bloemen. Tot het zover is kunnen we alvast de vaste collectie bekijken én mijmeren over die vraag: Hoe ongekende hoogte te bereiken…
De vorm van de pagode én de tulpenvaas geeft te denken. De basis is breed en hoe hoger… hoe kleiner. Natuurlijke orde der dingen die tot schoonheid leidt. Ik kan wel wat hooggeplaatste lieden verzinnen die daar een voorbeeld aan kunnen nemen. Hoe hoger, hoe kleiner. Maak je niet te breed daar bovenin, dan stort de boel in. Misschien toch maar eens - de tulpenvaas is een geliefd cadeau voor naburige vorsten en staatsleiders - aan een zeker iemand zo’n vaas sturen?
Klaar Wolff

Uit de krant